Te laat op koffietijd..

Wat is koffietijd?

“Kom maar om koffietijd” zei een vriendin nonchalant tegen mij nadat we een dag hadden uitgekozen om af te spreken. Ik verscheen om 16:30, onderweg er naartoe werd ik gebeld met de boodschap dat ze zelf de koffie al op had en dat ik te laat was. Te laat op kofietijd.. ‘Net eamelje foar de kofje’, stamelde ik eruit. Maar ja, zij had haar kofje al op.

Maar hoe laat is koffietijd? Het hangt nauw samen met koffie, als ik ‘Koffie’ google, krijg ik als eerste keuze ‘koffietijd’. Mijn intentie was er om 16:00 te zijn, ik vertrok iets na vieren. Dat zijn mijn Indonesische genen die ik van mijn vader heb gekregen. ‘Jam karet’; vrij vertaald voor de tijd is rekbaar. Vrolijk begin ik het liedje van Ricky Risolles te zingen. “Wandel rustig door de straat, ben op weg naar mijn afspraak. Kijk ik om me heen en zie, alles waar ik van geniet. Neem mijn tijd en take it slow, net als in het casino. Gaat mijn telefoon en hoor ik klaaggezang ‘waar ben je toch Rick, want ik wacht al hééél lang. Haast nou Ricky, je bent weer te laat, dit is niet de eerste keer maar ’t is hoe het gaat.’ Je zegt pelan pelan meis, geen haastige spoed. Dit Indisch leven, ’t zit in mijn bloed!”

Kinderen en koffietijd

Nog steeds vind ik niet dat ik te laat was. Het zette me wel aan het denken. Terwijl ze aan haar thee lurkte besloot ik haar te onderwerpen aan een verhoor over koffie -en theetijd. Er bleek een wereld van verschil in onze visie te zitten. Onze leeftijd is hetzelfde en ook de rest is vergelijkbaar. Behalve dan dat zij moeder is een jongetje van anderhalf. Ahá! Immers de reden waarom ik daar krampachtig mijn koffiekopje vast moet houden en buiten bereik van 1 turf hoog moet zetten. Ik heb een kat, Bennie. Bennie kent weinig structuur. Al heeft hij vele rituelen waar hij zich aan vasthoudt. Eén daarvan is naar zijn etensbakjes gaan als hij weer binnenkomt. Gewoon, om te kijken of er nog wat in zit. Hij eet namelijk overal en nergens maar wil graag weten of hij de mogelijkheid heeft nog meer te eten. Daarna gaat hij zich uitgebreid wassen en valt hij wederom in slaap. Een kind van anderhalf is afhankelijk van een ouder/opvoeder en heeft wat meer begeleiding nodig. Zij die hem eten en structuur meegeven. En waar structuur moet komen, horen ook gezette tijden bij.

Dit brengt mij tot het inzicht dat koffietijd van een moeder preciezer komt. Waarschijnlijk zorgt de leeftijd van de kleine ervoor dat haar interpretatie van koffietijd eerder is. Haar dag begint vroeger. Koffietijd in de ochtend valt nog wat ruimer te plannen. Maar die in de middag gaat gepaard met de structuren die wij in Nederland kennen. We eten graag om 18:00, dat is etenstijd.. Dat is te laat voor iemand van anderhalf, die is immers al veel eerder begonnen en al zijn energie verbruikt met alle speelgoed door de kamer verspreiden. Hij moet eerder eten zodat hij zijn laatste concentratievermogen van die dag nog in kan zetten, zijn motoriek is ook nog anderhalf. De koffietijd in de middag wordt hierdoor ook vervroegd. Mijn conclusie is dat ik niet te laat was, maar onze dag op een ander tijdstip is begonnen.

Waarom spreken we af om koffietijd?

Nederland staat met stipt op nummer 1 als het gaat om koffie leuten. Per dag wordt er in Nederland gemiddeld 6,5 miljoen liter koffie gedronken. Op jaarbasis komt dat neer op zo’n 150 liter koffie per persoon. We besteden heel wat tijd aan koffie drinken. Een perfect moment dus om te combineren met een afspraak. Steeds vaker drinken we koffie buiten de deur. Koffiebarretjes schieten als paddenstoelen uit de grond en promoten zichzelf als een goede ontmoetingsplaats. De mogelijkheden worden hierop aangepast, ik word gevraagd voor de meest uiteenlopende festiviteiten op leuke locaties waar ik zelf nog niet eens aan had gedacht. Het is niet meer iets alleen voor huismoeders die effectief met hun tijd om moeten gaan. Daarnaast blijft het een leuk tijdverdrijf, is koffie een verbinder, zorgt het voor gespreksstof en ook een bepaalde afleiding indien dat gewenst is. Voorbeeld één: Het gesprek valt stil, maar nu je koffie drinkt kun je zeggen; “Mmm, koffie”. Waarop de ander weer in kan haken en beaamt dat hij lekker is, “thuis drink ik altijd ‘Sampai Koffie’, van Kopi Koffie. Dat vind ik de lekkerste koffie.

Koffietijd typisch Nederlands

Er is zelfs lange tijd een programma op de televisie geweest wat Koffietijd heet. Als ijsbreker werd er uitvoerig gesproken over de manier koffie drinken van de gasten. Het programma vond natuurlijk plaats om 10:00, koffietijd.. Dit draagt ook bij aan het specifieke tijdsgevoel dat we bij koffietijd krijgen. In Engeland zullen ze sneller over tea-time spreken. In Indonesië spreek je sneller af om etenstijd, met zijn allen gezamenlijk eten. Het heeft voornamelijk met het klimaat te maken wat mensen combineren tijdens een afspraak. De koudere landen drinken graag warme dranken, warmere landen eten vaker omdat ze het over de dag verspreiden. Hierdoor zullen zij vaker een afspraak combineren met een hapje. Kortom, elk land hanteert zijn eigen ongeschreven regels omtrent koffietijd. Nederlanders houden van efficiëntie en zijn erg punctueel als het om tijd gaat. Al deze ingrediënten maakt koffietijd tot wat het is, en dan nu: KOFFIE! Selamat minum!